Đề Thi Thử THPT Quốc Gia Năm 2021 Môn Ngữ Văn - Lời Giải Chi Tiết

Câu

Nội dung

Đọc hiểu

1.
Phương pháp: căn cứ các phương thức biểu đạt đã học
Cách giải:
- Phương thức: Biểu cảm
2.
Phương pháp: căn cứ nội dung bài thơ
Cách giải:
- Những hình ảnh quê hương bình dị: phù sa sông Mã, tiếng tre già, con hến, con trai, chiếc liềm, củ khoai, rơm, rạ.3.
Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
Có thể hiểu:

• Tình cảm yêu thương đong đầy mẹ dành cho con.

• Tình cảm làng xóm chan hòa, đầy yêu thương, tình nghĩa. 4.

Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
Học sinh lựa chọn những bài học khác nhau khi đọc tác phẩm này và đưa ra lí giải phù hợp.
Gợi ý: ­ Bài học cuộc sống
+ Phải biết yêu quê hương, đất nước nơi mình được sinh ra và lớn lến
+ Phải biết quý trọng, yêu thương cha mẹ, người đã hi sinh cả cuộc đời cho mình
+ Cần trân trọng tình cảm hàng xóm láng giềng thân thiết.
+ Những điều trân quý là những điều giản dị xung quanh cuộc sống của chúng ta.
+….

Làm văn

1

Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:

1. Giới thiệu vấn đề: ý nghĩa của những điều giản dị đối với cuộc sống con người.

2. Bàn luận

• Giản dị là sự hài hòa, đơn giản không khoe khoang, là những điều bình dị gần gũi xung quanh cuộc sống của chúng ta.

=> Trong xã hội đầy những bon chen, tấp nập này đẹp biết bao những điều giản dị.

• Những điều giản dị đôi khi chỉ là được hít hà mùi hương dìu dịu của đồng lúa vào sáng sớm; là khi được ngắm từng đàn trâu thả ngoài đồng; là ngắm nhìn tiếng cười giòn tan của lũ trẻ;… là những điều vô cùng bình thường trong cuộc sống thường nhật.

• Những điều giản dị giúp chúng ta cân bằng cuộc sống, mang lại niềm vui.

• Cuộc sống giản dị cũng làm ta thư thái, hạnh phúc hơn.

• Sống giản dị cũng cần phân biệt với lối sống ki bo, tiết kiệm thái quá sẽ khiến bản thân không được trải nghiệm và tận hưởng cuộc sống đầy đủ nhất.

3. Tổng kết

2

Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Quang Dũng là nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh và soạn nhạc. Nhưng trước hết Quang Dũng là một nhà thơ mang hồn thơ phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa – đặc biệt khi ông viết về người lính Tây Tiến và xứ Đoài (Sơn Tây) của mình.
- Tây Tiến là bài thơ tiêu biểu cho đời thơ Quang Dũng, thể hiện sâu sắc phong cách nghệ thuật của nhà thơ, được in trong tập Mây đầu ô. Vẻ đẹp của sự lãng mạn được thể hiện rõ trong đoạn thơ miêu tả khung cảnh thiên nhiên.
Phân tích hai đoạn thơ trên

• Đoạn 1: Cảm nhận về cung đường Tây Tiến và người lính Tây Tiến

1. Cung đường Tây Tiến hùng vĩ, dữ dội

Tác giả tập trung but lực để khắc họa nui cao vực sâu, đeo dốc điệp trung:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống

• Những câu thơ chủ yếu dung thanh trắc tạo nên những net vẽ gân guốc, mạnh mẽ, chạm nổi trước mắt người đọc cai hung vi va dữ dội của thiên nhiên

• Nhịp ngắt 4/3 quen thuộc của thể thơ 7 chữ như bẻ gẫy câu chữ để tạo độ cao dựng đứng giữa hai triền dốc núi:

• Những từ láy giàu sức tạo hình khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hút được đặt liên tiếp nhau để đặc tả sự gian nan trùng điệp

• Độ cao, độ sâu của của dốc được đo bằng con số ước lệ vô cung “ngan thước lên cao ngan thước xuống”.

• Lối lặp từ: dốc lên ­ dốc thăm thẳm, ngan thước lên­ ngan thước xuống góp thêm phần tạo

ấn tượng về sự điệp trung của nui cao, vực sâu.

2. Hình ảnh người lính Tây Tiến

• Sư lạc quan, yêu đời, khỏe khoắn thể hiện qua câu thơ:

Heo hút cồn mây súng ngửi trời

• Sư bay bổng, lãng mạn: Giữa cái dữ dội tột đỉnh của thiên nhiên “dốc lên… ngàn thước xuống”, họ vẫn giữ được ánh nhìn vô cùng bay bổng:

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi

thiếu nữ sơn cước trên chiếc thuyền độc mộc trên dòng sông Mã, tạo nên chất thơ lam tiêu tan vẻ dữ dội của “dong nước lu” hung han
+ Như để hoà hợp với con người, những bông hoa rừng cũng đong đưa làm duyên trên dòng nước xiết. “Hoa đong đưa” là một hình ảnh lạ, hoa lá vô tri như được thổi hồn vào, gợi ra ánh mắt lúng liếng tình tứ của những cô gái vùng núi xinh đẹp trẻ trung
+ Dường như trong khổ thơ nao của bai thơ cung thấp thoang bong dang của người đẹp như vậy:

• Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi

• Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khoi

• Mai Châu mua em thơm nếp xôi (đoạn 1)

• Kìa em xiêm áo tư bao giờ

• Đêm mơ Ha Nội dang kiều thơm (đoạn 3)

→ Hinh ảnh người đẹp thấp thoáng trong các khổ thơ đa điểm cho ki ức Tây Tiến chut lang mạn, mơ mộng, khiến cho câu chữ trở nên mềm mại hơn va long người cung nhẹ nhang hơn…

• Những từ có thấy, có nhớ là những lời tự hỏi lòng mình đầy bâng khuâng, lưu luyến khi đa cach xa với Tây Tiến cả về không gian va thời gian…

• Tổng hợp, đánh giá

1. Giá trị nội dung, tư tưởng

• Hai đoạn là hai nét vẽ về cung đường Tây Tiến: đoạn thứ nhất thiên về tái hiện vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội; đoạn thứ hai thiên về tái hiện vẻ đẹp thơ mộng trữ tình. Hai vẻ đẹp ấy hòa trộn tạo nên ấn tượng riêng về cung đường hành quân của những người lính trẻ trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp gian khổ mà hào hùng.

• Trên cung đường đó, thấp thoáng hiện ra hình ảnh người lính Tây Tiến, đó là những chàng trai trẻ vừa rời ghế nhà trường, vừa hồn nhiên, tinh nghịch, vừa lãng mạn, đa tình nhưng cũng là những chàng trai rắn rỏi, gân guốc với lí tưởng cao đẹp của một thời đại anh hùng “cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh”

2. Đặc sắc nghệt thật: Bút pháp lãng mạn và màu sắc bi tráng

• Bút pháp lãng mạn ưa khám phá những vẻ đẹp dữ dội, phi thường, hay sử dụng thủ pháp đối lập mạnh mẽ.

• Màu sắc bi tráng chủ yếu được thể hiện trong việc tái hiện cung đường dữ dội và sự hi sinh anh dũng của người lính. Tác giả không né tránh sự mất mát, song bi mà không lụy, mất mát mà vẫn cứng cỏi, gân guốc.

­ Liệt kê: Nhiều vết bẩn, nhiều chương cay đắng… Câu 3:
Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
­Vì cuốn sách ấy còn nhiều lỗi sai, nhiều vết bẩn, nhiều chương cay đắng…
­Tức là thế giới này còn nhiều khổ đau, nhiều điều chưa hoàn hảo, chưa tốt đẹp Câu 4:
Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
Tác giả mong ước được tự mình làm cho thế giới tốt đẹp, hoàn hảo hơn

Làm văn

1

Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
Thí sinh viết đoạn văn nghị luận đảm bảo những yêu cầu sau:
*Về hình thức:
Đảm bảo đúng hình thức đoạn văn nghị luận, diễn đạt mạch lạc, không sai lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
*Về nội dung:
­Thí sinh hiểu vấn đề: bản thân có thể làm gì để đóng góp cho xã hội ngày một tốt đẹp
­Trình bày được những điều mình có thể làm (khuyến khích những chia sẻ chân thành, những giải pháp thiết thực…)
­ Một số đóng góp bản thân cho xã hội:
+ Học tập tốt, xây dựng đất nước
+ Tu dưỡng đạo đức, trở thành công dân tốt
+ Giúp đỡ mọi người
+ Bảo vệ môi trường
+ Sống nhân ái, yêu thương, chia sẻ với mọi người
+ ….

2

Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
Yêu cầu chung:
­Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng để viết bài nghị luận văn học.
­Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt mạch lạc; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
­Thí sinh có thể cảm nhận và phân tích theo nhiều cách khác nhau nhưng phải bám sát tác phẩm; kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận.
Yêu cầu cụ thể:
1)Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận:
­Trình bày đầy đủ các phầm Mở bài, Thân bài, Kết luận. Phần Mở bài biết dẫn dắt hợp lí và nêu được vấn đề; phần Thân bài biết tổ chức thành nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau cùng làm sáng tỏ vấn đề; phần Kết bài khái quát được vấn đề và thể hiện được ấn tượng, cảm xúc sâu đậm của cá nhân.
­Trình bày đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết luận, nhưng các phần chưa thể hiện được đầy đủ yêu cầu trên; phần Thân bài chỉ có một đoạn văn.
­Thiếu Mở bài hoặc Kết luận, Thân bài chỉ có một đoạn văn hoặc cả bài viết chỉ có một đoạn văn.
2)Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
­Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Qua câu xác hàng thịt nói với hồn Trương Ba: Tôi là cái hoàn cảnh mà ông buộc phải quy phục, phân tích bi kịch của hồn Trương Ba khi
phải sống nhờ trong thân xác anh hàng thịt

3)Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm phù hợp; các luận điểm được triển khai theo trình tự hợp lí, có sự liên kết chặt chẽ; sử dụng tốt các thao tác lập luận để triển khai các luận điểm (trong đó phải có thao tác phân tích); biết phân tích dẫn chứng để hiểu nội dung (3,5 điểm):

• Giới thiệu tác giả, tác phẩm, vấn đề cần nghị luận

*Giải thích: Thí sinh có thể nêu ngắn gọn các khái niệm: bi kịch – hoàn cảnh sống – quy phục

• Bi kịch: là những nỗi đau đớn, khổ sở đến cùng cực tồn tại trong bản thân con người mà không cách nào có thể giải thoát được.

• Hoàn cảnh sống: là thực tại mà con người sinh sống, làm việc

• Quy phục: phục tùng, làm theo

=> Cả câu nói nhằm khẳng định bi kịch của hồn Trương Ba khi phải sống nhờ xác hàng thịt.
*Phân tích:
­Nêu hoàn cảnh hồn Trương Ba phải trú nhờ trong xác anh hàng thịt.
­Tâm trạng Trương Ba: vừa chán ngán, sợ hãi, vừa uất ức, tức giận vì phải chung sống với Xác thô lỗ, tầm thường, dung tục, không che giấu sự coi thường, khinh bỉ đối với Xác, phủ nhận sự lệ thuộc của linh hồn vào xác thịt
­Xác khi thì ngạo nghễ, thách thức, khi thì ranh mãnh phản biện với thái độ bỡn cợt, châm chọc
­Hồn khao khát khẳng định mình vẫn là mình, nhưng cuối cùng phải thừa nhận rằng, mình đang sống nhớ thể xác kẻ khác và bị thể xác đó điều khiển, dẫn đến sự tha hóa không có cách gì chống lại, phải dằn vặt, đau đớn, hoang mang, tuyệt vọng trở về cuộc sống trái với chính mình, buộc phải quy phục hoàn cảnh.
*Bình luận:
­Hiểu và trân trọng khát vọng được là chính mình, khát vọng vươn tới những giá trị cao đẹp của con người
­Ý thức được sự khó khăn của cuộc đấu tranh chống lại sự tha hóa của con người trong những nghịch cảnh đời sống
­Đặc sắc nghệ thuật: Tính chất căng thẳng của xung đột kịch, sự kết hợp giữa nội dung hiện thực với yếu tố kì ảo, ngôn ngữ kịch giàu chất triết lí, thể hiện rõ tâm lí nhân vật,
giọng điệu tranh biện độc đáo.