Tắt Đèn (Sbooks)

Ngô Tất Tố (1893-1954) được biết đến là nhà văn, nhà báo, nhà Nho học, nhà nghiên cứu và dịch giả có ảnh hưởng lớn ở Việt Nam giai đoạn trước năm 1954. Với văn chương, ông là “cây đa cây đề” của nền văn học hiện thực phê phán Việt Nam, chuyên viết về người nông dân ở nông thôn trước Cách mạng tháng Tám 1945. Nhận xét về tài năng của Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng có nói “Ngòi bút rắn chắc của Ngô Tất Tố đã không e dè đưa lên những sự thật. Người nông dân giãy lên trên những dòng chữ của Ngô Tất Tố. Cái mạnh, cái sắc của Ngô Tất Tố ở chỗ dám nhìn thẳng vào sự thực, căm giận, chửi rủa và phá bỏ. Cái mạnh, cái sắc của Ngô Tất Tố còn ở chỗ đi sâu vào những khía cạnh đen tối, sai trái của kẻ thù.”

Tắt đèn được biết đến là tác phẩm tiêu biểu của Ngô Tất Tố, tiểu thuyết ra đời vào năm 1939. Đọc Tắt đèn, ta thấy toàn cảnh cay đắng, nghiệt ngã của những thân phận thấp bé trong xã hội xưa và nghẹn ngào, đau xót với thân phận phụ nữ bị dồn vào đường cùng.

“Nhưng nay, Tắt đèn của Ngô Tất Tố đã ra đời. Tôi dám chắc rằng các nhà phê bình chân chính sẽ cùng đồng ý với tôi để mà công nhận rằng cái áng văn mà thiên hạ đương chờ đợi ấy thì đây, nó đã có đây! Tắt đèn là một thiên tiểu thuyết có luận đề xã hội - điều ấy cố nhiên - hoàn toàn phụng sự dân quê, một áng văn có thể gọi là kiệt tác, tòng lai chưa từng thấy, mà lại của một tác giả đã được cái may hơn nhiều nhà văn khác là đã được sống nhiều ở nơi thôn quê, cho nên có đủ thẩm quyền.

….

Thật thế, đọc quyển Tắt đèn này những độc giả khó tính sẽ cũng phải chịu rằng óc quan sát của Ngô Tất Tố về những cảnh làm ruộng, thu thuế, trốn thuế, chè chén, xôi thịt, hà lạm, ức hiếp, bán vợ đợ con của đám dân quê, quả thực là một thứ óc quan sát rất tinh tường, rất chu đáo; cho đến cách hành văn nữa, cũng là mới mẻ, sáng sủa, tưởng chừng như chỉ có phái nhà văn thuộc Pháp học thì mới có thể lĩnh hội và phô diễn nổi một cách linh hoạt như thế.” (Trích lời tựa của Vũ Trọng Phụng)

“Những giọt mưa ngâu rả rích như khêu cơn buồn cho kẻ xa nhà. Cảnh khổ cực của chồng và con tự nhiên kéo đến đầy trước mắt chị.” (Trích Tắt đèn)