Theo quy định Bộ GD&ĐT, chỉ còn khoảng 2 ngày nữa, việc lựa chọn đăng ký lựa chọn tổ hợp môn sẽ chính thức đón và hoàn tất. Việc phải chọn tổ hợp môn học trong ngay đầu năm lớp 10 và không được thay đổi trong khi chưa được định hướng nghề nghiệp, chưa biết kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học sau ba năm nữa sẽ như thế nào đang khiến nhiều học sinh, phụ huynh bối rối. Vì vậy, hãy cùng Newshop xem xét nên lựa chọn tổ hợp môn lớp 10 chương trình mới như thế nào để hiệu quả?
I. Cân não chọn môn tổ hợp
Trong chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ được triển khai ở lớp năm học 2022-2023 tới, giáo dục cơ bản kết thúc ở lớp 9, bậc trung học phổ thông là giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp. Theo đó, học sinh sẽ không phải học tất cả các môn như hiện nay mà chỉ còn 8 môn bắt buộc và lựa chọn thêm một tổ hợp môn học.
Cụ thể, các môn bắt buộc gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, Giáo dục của địa phương và Lịch sử.
Các môn học lựa chọn gồm ba nhóm môn, gồm: Nhóm môn khoa học xã hội gồm Lịch sử, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật; nhóm môn khoa học tự nhiên gồm Vật lý, Hoá học, Sinh học; nhóm môn công nghệ và nghệ thuật gồm Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật). Học sinh chọn tổ hợp 5 môn học từ 3 nhóm môn học trên, mỗi nhóm chọn ít nhất 1 môn học.
Chương trình mới đã giảm bớt các môn học không cần thiết để học sinh có thể tập trung cho các môn thi đại học nhưng để đưa ra lựa chọn cũng là điều "cân não", nhất là những bạn phân vân không biết nên lựa chọn giữa Ban Xã hội hay Tự nhiên. Nhiều bạn cũng cho rằng chương trình rất mới với nhiều môn lạ nên em không biết chọn nhưthế nào cho hợp lý, nhất là khi trong lúc học nếu yếu vài môn sẽ rất khó đổi.
Cụ thể, các môn bắt buộc gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, Giáo dục của địa phương và Lịch sử.
Các môn học lựa chọn gồm ba nhóm môn, gồm: Nhóm môn khoa học xã hội gồm Lịch sử, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật; nhóm môn khoa học tự nhiên gồm Vật lý, Hoá học, Sinh học; nhóm môn công nghệ và nghệ thuật gồm Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật). Học sinh chọn tổ hợp 5 môn học từ 3 nhóm môn học trên, mỗi nhóm chọn ít nhất 1 môn học.
Chương trình mới đã giảm bớt các môn học không cần thiết để học sinh có thể tập trung cho các môn thi đại học nhưng để đưa ra lựa chọn cũng là điều "cân não", nhất là những bạn phân vân không biết nên lựa chọn giữa Ban Xã hội hay Tự nhiên. Nhiều bạn cũng cho rằng chương trình rất mới với nhiều môn lạ nên em không biết chọn nhưthế nào cho hợp lý, nhất là khi trong lúc học nếu yếu vài môn sẽ rất khó đổi.
II. Hướng dẫn và định hướng sớm chương trình sau này
Là người sát sao tư vấn cho các học sinh, cô Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Yên Hòa cho hay, rất nhiều học sinh lúng túng khi được được hỏi về định hướng nghề nghiệp và lựa chọn tổ hợp môn học.
"Việc tư vấn hướng nghiệp ở bậc trung học cơ sở chưa nhiều. Các con mông lung chưa rõ thích môn gì. Khi phải hình thành suy nghĩ chọn ngành, chọn trường thì trên mặt các con hiện rõ sự lúng túng, ngơ ngác. Nhưng khó thì cũng phải làm để sau này các con thuận lợi hơn," cô Nhiếp chia sẻ.
Cô Nguyễn Bội Quỳnh, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Việt Đức, Hà Nội cho hay do đây là năm đầu tiên triển khai chọn môn nên nhiều phụ huynh và phụ huynh chưa định hướng được.
“Quan trọng hơn là Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có định hướng cách tuyển sinh đại học để các em nhìn vào đó để lựa chọn khối cho mình,” cô Quỳnh nói.
[Bộ GD-ĐT lên tiếng về việc điều chỉnh chương trình môn Lịch sử]
Cùng quan tâm đến vấn đề này, chị Hoàng Anh, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) cho hay do là năm đầu tiên triển khai nên trường trung học cơ sở hầu như chưa hướng nghiệp cho học sinh nhưng khi lên lớp 10, các con lại phải chọn môn ngay. Bên cạnh đó, việc học sinh chọn môn tổ hợp nào ngoài sở thích của con còn liên quan chặt chẽ đến việc lứa học sinh này sẽ thi tốt nghiệp như thế nào, sẽ tuyển sinh đại học ra sao? Trong khi đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã khẳng định năm 2025 kỳ thi sẽ thay đổi nhưng chưa nói rõ thay đổi như thế nào.
Theo đó, chị Hoàng Anh cho rằng Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm công bố cách thức thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học theo chương trình mới.
Đây cũng là kiến nghị của lãnh đạo các trường trung học phổ thông. “Chúng tôi mong muốn Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm công bố lộ trình cách thức kiểm tra đánh giá để trường có định hướng nhằm đạt hiệu quả giáo dục tốt nhất,” thầy Nguyễn Quý Xuân, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Phúc Lợi, Hà Nội nói.
"Việc tư vấn hướng nghiệp ở bậc trung học cơ sở chưa nhiều. Các con mông lung chưa rõ thích môn gì. Khi phải hình thành suy nghĩ chọn ngành, chọn trường thì trên mặt các con hiện rõ sự lúng túng, ngơ ngác. Nhưng khó thì cũng phải làm để sau này các con thuận lợi hơn," cô Nhiếp chia sẻ.
Cô Nguyễn Bội Quỳnh, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Việt Đức, Hà Nội cho hay do đây là năm đầu tiên triển khai chọn môn nên nhiều phụ huynh và phụ huynh chưa định hướng được.
“Quan trọng hơn là Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có định hướng cách tuyển sinh đại học để các em nhìn vào đó để lựa chọn khối cho mình,” cô Quỳnh nói.
[Bộ GD-ĐT lên tiếng về việc điều chỉnh chương trình môn Lịch sử]
Cùng quan tâm đến vấn đề này, chị Hoàng Anh, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) cho hay do là năm đầu tiên triển khai nên trường trung học cơ sở hầu như chưa hướng nghiệp cho học sinh nhưng khi lên lớp 10, các con lại phải chọn môn ngay. Bên cạnh đó, việc học sinh chọn môn tổ hợp nào ngoài sở thích của con còn liên quan chặt chẽ đến việc lứa học sinh này sẽ thi tốt nghiệp như thế nào, sẽ tuyển sinh đại học ra sao? Trong khi đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã khẳng định năm 2025 kỳ thi sẽ thay đổi nhưng chưa nói rõ thay đổi như thế nào.
Theo đó, chị Hoàng Anh cho rằng Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm công bố cách thức thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học theo chương trình mới.
Đây cũng là kiến nghị của lãnh đạo các trường trung học phổ thông. “Chúng tôi mong muốn Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm công bố lộ trình cách thức kiểm tra đánh giá để trường có định hướng nhằm đạt hiệu quả giáo dục tốt nhất,” thầy Nguyễn Quý Xuân, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Phúc Lợi, Hà Nội nói.
III. Lựa chọn tổ hợp môn theo năng lực và sở thích
Thầy Nguyễn Thành Công – giáo viên Trường THPT chuyên Đại học Sư phạm cho rằng, việc chọn môn học lớp 10 cần xuất phát từ năng lực của người học. Để làm được điều đó, phụ huynh nên tìm hiểu kỹ sở thích của con, truyền thống gia đình cũng như xu hướng nghề nghiệp trong tương lai để đưa ra sự lựa chọn đúng đắn.
“Con tư duy tốt về lĩnh vực khoa học tự nhiên hay khoa học xã hội thì sẽ có những sự lựa chọn khác nhau. Phụ huynh cần tham khảo ý kiến thầy cô lớp 9 của con để tư vấn, định hướng con nên lựa chọn những tổ hợp môn học nào” – thầy Công nói.
Bên cạnh đó, thầy Công cho rằng, thời điểm này, học sinh nên tìm hiểu trước các bài giảng để hiểu hơn về Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Bản thân các em cũng cần thay đổi, trách nhiệm với chính mình trong việc tìm hiểu ngành nghề.
“Nghề nghiệp trong tương lai có sự biến động rất lớn. Không thể để “bèo dạt trôi sông”, mất tính chủ động. Khi có sự chủ động tìm hiểu trước, các em sẽ dễ dàng hơn trong định hướng học tập, quyết định tương lai của mình sau này” – thầy Công nhắn nhủ tới các em học sinh.
Dành lời khuyên cho các thí sinh chuẩn bị bước chân vào cánh cửa lớp 10, cô Dương Thị Thu Hà – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Xuân Phương (Nam Từ Liêm, Hà Nội) lưu ý, khi đã lựa chọn tổ hợp môn, các em phải chịu trách nhiệm với quyết định của mình.
Cô Hà cho rằng, dù chọn trường nào, tổ hợp môn nào, bao nhiêu điểm thi vào lớp 10, đích đến thành công vẫn luôn cần các em cố gắng nỗ lực, quyết tâm theo đuổi.
“Để thực hiện hóa ước mơ của mình, ngay từ lớp 10, các em phải xây dựng kế hoạch, lộ trình học tập cụ thể phù hợp với lựa chọn. Dù khó khăn vẫn phải luôn cố gắng. Ngoài sự trợ giúp của thầy cô, các em cũng có thể chủ động tìm kiếm nguồn hỗ trợ từ nhiều kênh như Internet,... “ – cô Hà nói.
“Con tư duy tốt về lĩnh vực khoa học tự nhiên hay khoa học xã hội thì sẽ có những sự lựa chọn khác nhau. Phụ huynh cần tham khảo ý kiến thầy cô lớp 9 của con để tư vấn, định hướng con nên lựa chọn những tổ hợp môn học nào” – thầy Công nói.
Bên cạnh đó, thầy Công cho rằng, thời điểm này, học sinh nên tìm hiểu trước các bài giảng để hiểu hơn về Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Bản thân các em cũng cần thay đổi, trách nhiệm với chính mình trong việc tìm hiểu ngành nghề.
“Nghề nghiệp trong tương lai có sự biến động rất lớn. Không thể để “bèo dạt trôi sông”, mất tính chủ động. Khi có sự chủ động tìm hiểu trước, các em sẽ dễ dàng hơn trong định hướng học tập, quyết định tương lai của mình sau này” – thầy Công nhắn nhủ tới các em học sinh.
Dành lời khuyên cho các thí sinh chuẩn bị bước chân vào cánh cửa lớp 10, cô Dương Thị Thu Hà – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Xuân Phương (Nam Từ Liêm, Hà Nội) lưu ý, khi đã lựa chọn tổ hợp môn, các em phải chịu trách nhiệm với quyết định của mình.
Cô Hà cho rằng, dù chọn trường nào, tổ hợp môn nào, bao nhiêu điểm thi vào lớp 10, đích đến thành công vẫn luôn cần các em cố gắng nỗ lực, quyết tâm theo đuổi.
“Để thực hiện hóa ước mơ của mình, ngay từ lớp 10, các em phải xây dựng kế hoạch, lộ trình học tập cụ thể phù hợp với lựa chọn. Dù khó khăn vẫn phải luôn cố gắng. Ngoài sự trợ giúp của thầy cô, các em cũng có thể chủ động tìm kiếm nguồn hỗ trợ từ nhiều kênh như Internet,... “ – cô Hà nói.
IV. Lên kế hoạch học tập lớp 10 từ sớm
Theo quy định, nếu học sinh lựa chọn tổ hợp môn học chưa phù hợp, trong quá trình học, các em vẫn có quyền thay đổi, lựa chọn lại. Tuy nhiên, đa số các thầy cô đều khuyên rằng, các em nên cân nhắc thật kỹ và kiên định với lựa chọn của mình. Bởi một khi đã thay đổi, các em sẽ phải dành nhiều thời gian học bù những phần kiến thức còn thiếu hụt.
“Các em chọn bất kỳ tổ hợp môn nào cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu có bất kỳ sự thay đổi nào cũng phải quyết định sớm. Đừng để hết năm lại phải học bù lại chương trình sẽ rất vất vả” – cô Nguyễn Bội Quỳnh, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức (Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ.
Trước thềm năm học mới dự đoán còn nhiều thách thức, khó khăn, cô Quỳnh cho rằng, để chương trình giáo dục phổ thông mới có hiệu quả cần có sự đồng hành của ban giám hiệu, các thầy cô, các bậc phụ huynh và học sinh.
"Các em học sinh không nên quá lo lắng bởi khó khăn đến đâu, thầy cô vẫn sẽ luôn đồng hành cùng các em" - cô Quỳnh nhắn nhủ.
Trên đây là những lưu ý nên lựa chọn tổ hợp môn lớp 10 chương trình mới như thế nào để hiệu quả mà Newshop đã tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp ích phần nào trong việc lựa chọn tổ hợp môn và định hướng tương lai sau này. Xem thêm sách tham khảo lớp 10 tại đây.
“Các em chọn bất kỳ tổ hợp môn nào cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu có bất kỳ sự thay đổi nào cũng phải quyết định sớm. Đừng để hết năm lại phải học bù lại chương trình sẽ rất vất vả” – cô Nguyễn Bội Quỳnh, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức (Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ.
Trước thềm năm học mới dự đoán còn nhiều thách thức, khó khăn, cô Quỳnh cho rằng, để chương trình giáo dục phổ thông mới có hiệu quả cần có sự đồng hành của ban giám hiệu, các thầy cô, các bậc phụ huynh và học sinh.
"Các em học sinh không nên quá lo lắng bởi khó khăn đến đâu, thầy cô vẫn sẽ luôn đồng hành cùng các em" - cô Quỳnh nhắn nhủ.
Trên đây là những lưu ý nên lựa chọn tổ hợp môn lớp 10 chương trình mới như thế nào để hiệu quả mà Newshop đã tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp ích phần nào trong việc lựa chọn tổ hợp môn và định hướng tương lai sau này. Xem thêm sách tham khảo lớp 10 tại đây.
(Báo Lao Động và Vietnam Plus)
